Συνέντευξη της Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, Ολυμπίας Τελιγιορίδου, στην εφημερίδα Ύπαιθρος Χώρα

Συνέντευξη  της Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, Ολυμπίας Τελιγιορίδου, στην εφημερίδα Ύπαιθρος Χώρα, για τους ελέγχους στην αγορά γάλακτος, ελληνοποιήσεις, εφαρμογή αναγραφής προέλευσης κρέατος, Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης και εξισωτική αποζημίωση.

Κα Τελιγιορίδου, ας ξεκινήσουμε με ένα θέμα που «καίει» τους κτηνοτρόφους. Γίνονται καταγγελίες ότι, αν οι παραγωγοί είναι μέλη συνεταιρισμών και άλλων οικονομικών οργανώσεων, κάποιες εταιρείες δεν δέχονται το γάλα τους. Ποια είναι η γνώμη σας;

Εάν οι εταιρείες γάλακτος προσπαθήσουν να ασκήσουν πιέσεις στους κτηνοτρόφους, αγνοώντας τις συνεργατικές τους δομές και προσπαθώντας με αυτόν τον τρόπο να ρίξουν τις τιμές του γάλακτος και αν αποδειχθεί ότι αυτό γίνεται σε συνεννόηση μεταξύ τους, τότε θα επέμβει άμεσα η επιτροπή ανταγωνισμού. Εάν ισχύουν τα παραπάνω και τεκμηριώνονται, τότε θα γίνουν όλες οι απαιτούμενες ενέργειες για την αντιμετώπιση της άσκησης εναρμονισμένων πρακτικών με τη χρησιμοποίηση της ισχυρής θέσης τους απέναντι στους κτηνοτρόφους. Εμείς, ως υπουργείο, δεν είμαστε αυτοί που μπορούμε να προσδιορίσουμε την τιμή του γάλακτος. Εάν, όμως, τεκμηριωθεί η άποψη ότι υπάρχουν καρτέλ και δημιουργούνται όλα αυτά τα προβλήματα, τότε αυτό οδηγεί άμεσα στην παρέμβαση της επιτροπής ανταγωνισμού. Από την πλευρά μας, αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι αυστηροί έλεγχοι, για να προστατεύσουμε τον παραγωγό και να χτυπήσουμε τα φαινόμενα της παρανομίας και των ελληνοποιήσεων. Είμαστε σε εγρήγορση.

Ποιες είναι οι ενέργειές σας για την πάταξη των ελληνοποιήσεων;

Ήδη, έχουν δοθεί οδηγίες στον ΕΛΓΟ – «Δήμητρα» για την εντατικοποίηση των ελέγχων. Γίνονται, επίσης, οι απαιτούμενες ενέργειες, προκειμένου να υπάρξουν οι υποδομές, ώστε να μπορούν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί να κάνουν τη δουλειά τους. Απαιτούνται επιπλέον αυτοκίνητα και χρειάζεται ρύθμιση για το ωράριο του προσωπικού των ελεγκτικών οργανισμών, καθώς προφανώς δεν μπορεί να γίνονται οι έλεγχοι μόνο εντός του ωραρίου ενός υπαλλήλου. Αυτό, λοιπόν, που συζητάμε είναι να διευρύνουμε το ωράριο, ώστε να μπορεί 24 ώρες το εικοσιτετράωρο να γίνεται ο έλεγχος. Μπορεί μια παράνομη διακίνηση να γίνεται νύχτα, να γίνεται Κυριακή… Αυτό το θέμα το λύνουμε, είμαστε στη διαδικασία επίλυσής του.

Σε ό,τι αφορά την ΥΑ για τα ισοζύγια γάλακτος, πού βρισκόμαστε;

Η υπουργική απόφαση για την αγορά γάλακτος είναι στο στάδιο της τελικής συζήτησης με τον υπουργό. Τα βασικά της σημεία είναι τα υποχρεωτικά μηνιαία δελτία παραλαβής από τον έμπορο/μεταποιητή και παράδοσης από τον παραγωγό. Έχουμε λάβει υπόψη μας και τις παρατηρήσεις και τις προτάσεις των κτηνοτρόφων. Είναι οι άνθρωποι που βιώνουν το πρόβλημα και, φυσικά, έχει ληφθεί υπόψη η γνώμη τους. Η νέα απόφαση θα μπορέσει να βοηθήσει στη διασταύρωση των ελέγχων με στοιχεία που θα παραδίδονται υποχρεωτικά και σε μηνιαία βάση. Εάν υπάρξει παράβαση και ανάλογα με το πόσο σοβαρή είναι, βάζουμε πρόστιμα. Οι κυρώσεις που μπαίνουν είναι πολύ πιο αυστηρές από τον προηγούμενο νόμο.

Μιλάτε, λοιπόν, για αυστηρότερες κυρώσεις. Θα μας δώσετε ένα παράδειγμα;

Στον προηγούμενο νόμο, το μεγαλύτερο πρόστιμο ήταν 60.000 ευρώ και επιβαλλόταν για παράδειγμα κατά την παρεμπόδιση ελέγχου. Τώρα, για την ίδια παράβαση, το πρόστιμο θα είναι 4.000 συν 2% επί του κύκλου εργασιών μιας εταιρείας, κάτι που μεταφράζεται ακόμα και σε αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ, μπορεί να φτάσει κοντά στο εκατομμύριο. Το ύψος του προστίμου καθορίζεται από τον εκάστοτε τζίρο της εταιρείας που διαπιστώνεται ότι έχει προβεί σε παράβαση και από τα δελτία παραλαβών.

Να πούμε λίγα πράγματα και για τις αλλαγές στο σύστημα «Άρτεμις»;

Βεβαίως. Το σύστημα θα αναβαθμιστεί για να μπορεί να δέχεται περισσότερα στοιχεία. Αφενός, να υποστηρίξει το εύρος των παραγωγών και αφετέρου να ενταχθούν περισσότερα προϊόντα. Μέχρι το τέλος του χρόνου, θα έχουμε ξεκινήσει την αναβάθμιση της βάσης δεδομένων του «Άρτεμις».

Πότε θα εφαρμοστεί ο νόμος πληρωμής νωπών και ευαλλοίωτων προϊόντων;

Είναι ένα θέμα που το χειρίζεται προσωπικά ο υπουργός. Θα πιέσουμε προς αυτή την κατεύθυνση και στόχος μας είναι να υιοθετηθεί από το σύνολο της αγοράς. Αν χρειαστεί να τον διευρύνουμε, να εκδώσουμε κάποια εγκύκλιο, θα το κάνουμε.

Γιατί έχει «κολλήσει» η εφαρμογή του νόμου αναγραφής προέλευσης κρέατος στην ταμειακή;

Έχουν κινηθεί δικαστικά οι κρεοπώλες κατά της εφαρμογής του νόμου. Εμείς αυτό που λέμε είναι ότι πρόκειται για ένα πάρα πολύ σημαντικό θέμα για να υποστηρίξουμε το προϊόν. Από εμάς έχουν γίνει οι απαραίτητες νομικές ενέργειες και έχει σταλεί η επιχειρηματολογία. Υπάρχουν αντιδράσεις, αλλά εμείς θα το προχωρήσουμε.

Ποια η σημασία των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης και πού βρισκόμαστε;

Με το Διαχειριστικό Σχέδιο Βόσκησης, καταγράφονται και προσδιορίζονται τα είδη των εκτάσεων (λειβαδικές, δασικές κ.λπ.), καθώς και οι υποδομές που πρέπει να υπάρχουν (δρόμοι, ποτίστρες και άλλα έργα), έτσι ώστε να μπορεί ο κτηνοτρόφος να βοσκήσει το κοπάδι του σε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον, να γνωρίζει πού θα πάει και τι λειβαδική έκταση θα βρει διαθέσιμη. Ο παλιός νόμος για τις βοσκήσιμες γαίες έχει κριθεί αντισυνταγματικός, οπότε πρέπει να γίνει η αλλαγή. Το θέμα των σχεδίων βόσκησης είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας. Δυστυχώς, αυτήν τη στιγμή, δεν έχουμε αυτό το απαραίτητο εργαλείο των σχεδίων, ώστε να αναπτυχθεί ο κλάδος της κτηνοτροφίας. Επιπλέον, πρέπει να εναρμονιστούμε με τον ευρωπαϊκό κανονισμό που προβλέπει ότι μέχρι το τέλος του Δεκεμβρίου του 2019 θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί τα σχέδια. Πράγματι, βρισκόμαστε σε καθυστέρηση, αλλά δεν πιστεύω ότι θα φτάσουμε στο σημείο να απειληθούν οι ενισχύσεις των κτηνοτρόφων. Η ευθύνη των μελετών είναι στις περιφέρειες, τους έχουμε ζητήσει στοιχεία και βρίσκονται σε διαδικασία συλλογής τους. Οι μελέτες των σχεδίων είναι ανταποδοτικά έργα. Μέρος του κόστους τους θα καλυφθεί από τα μισθώματα, ενώ ένα ποσό θα καλυφθεί και από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων.

Ποιες περιφέρειες έχουν προχωρήσει και ποιες βρίσκονται πίσω;

Η Περιφέρεια Ηπείρου έχει προχωρήσει αρκετά σε σχέση με τις υπόλοιπες και είμαστε σε συνεννόηση, ώστε να ξεκινήσει σύντομα εκεί το πρώτο διαχειριστικό σχέδιο. Εάν γίνει το πρώτο σχέδιο, δημιουργείται ένα πρότυπο και για τα υπόλοιπα. Η Θεσσαλία προχωρά, ενώ στοιχεία έχουν δώσει οι περιφέρειες Κρήτης, Στερεάς Ελλάδας, Δυτικής Ελλάδας. Οι περισσότερες περιφέρειες έχουν στείλει στοιχεία, αλλά όχι ολοκληρωμένα.

Υπάρχουν πολλές αντιδράσεις στο θέμα της Εξισωτικής. Εφόσον δεχθείτε τεκμηριωμένες προτάσεις, είναι τελικά εφικτό να προβείτε σε αλλαγές στις περιοχές που θα λάβουν την αποζημίωση;

Κατ’ αρχάς, να ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα. Με τον ΕΚ 1305/2013, η χώρα μας είναι υποχρεωμένη να εναρμονιστεί, όπως και όλες οι ευρωπαϊκές χώρες, μέχρι το τέλος του χρόνου. Το πρόβλημα ήταν ότι δεν υπήρξε παρέμβαση τα προηγούμενα χρόνια από τη δική μας πλευρά, ώστε να μπουν στην επαναχάραξη, κριτήρια κοινωνικής συνοχής, συγκράτησης του πληθυσμού της υπαίθρου, ώστε να έχουμε κι εμείς μεγαλύτερα περιθώρια ευελιξίας. Με βάση μόνο τα κλιματολογικά και εδαφολογικά κριτήρια, είμαστε υποχρεωμένοι να ολοκληρώσουμε τη διαδικασία, καθώς όλα αυτά τα χρόνια η ΕΕ μάς αποδίδει κάποια κονδύλια για έργα (π.χ. εγγειοβελτιωτικά, αρδευτικά κ.ά.), ώστε να ξεπεραστούν τα μειονεκτήματα αυτά. Μετά από 40 χρόνια, λέει η ΕΕ, αν εξακολουθούν όλες αυτές οι περιοχές να είναι μειονεκτικές, σημαίνει ότι δεν αξιοποιήθηκαν σωστά τα ευρωπαϊκά κονδύλια. Σε πρώτη φάση, λοιπόν, ανατέθηκε στο ΓΠΑ η επαναχάραξη των μειονεκτικών περιοχών.

Το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο πήρε στοιχεία από την ΕΛΣΤΑΤ και από το ΟΣΔΕ. Είναι στοιχεία που και οι ίδιοι παραγωγοί δήλωσαν. Όταν κάποιος παραγωγός έχει δηλώσει μια καλλιέργεια που είναι αρδευόμενη, αυτομάτως παύει να θεωρείται μειονεκτικός. Υπάρχουν πάρα πολλές αντιδράσεις και πράγματι, υπάρχουν και αδικίες. Αρκετές περιοχές εξακολουθούν να είναι μειονεκτικές, αλλά με βάση αυτά τα τελείως τυπικά, τεχνοκρατικά κριτήρια, είναι εκτός. Αυτήν τη στιγμή, η γενική γραμματεία κοινοτικών πόρων επεξεργάζεται τα σχόλια που έχουν γίνει στη διαβούλευση, όλες τις τεκμηριώσεις που έχουν δοθεί από ΔΑΟΚ, περιφέρειες και δήμους. Πολύ σύντομα θα δημοσιεύσουμε έναν νέο κατάλογο περιοχών, με αλλαγές. Θα προσπαθήσουμε να μην υπάρξουν αδικίες, αλλά ο επαναπροσδιορισμός πρέπει να προχωρήσει. Εάν δεν το κάνουμε αυτό, θα χαθεί το σύνολο της Εξισωτικής για τη χώρα μας.