Ο Άγιος Νικόλαος ο εν Βουναίνης

Της Φιλολόγου Μαρίας Π. Βουβούση

     Τον άγιο Νικόλαο τον εν Βουναίνη, τη μνήμη του οποίου γιόρτασε η Εκκλησία μας στις 8 Μαΐου, έκανε ευρύτερα γνωστό ο Δημ. Ζ. Σοφιανός, το 1972.  Ο ταξίαρχος Νικόλαος στάλθηκε, πριν από το 902 ή 901, από τον αυτοκράτορα Λέοντα ΣΤ΄, στη Λάρισα και ανέλαβε την αρχηγία του εδώ στρατού.  Στις μέρες του, το 901 ή 902, εχθροί εισέβαλαν στην περιοχή μας. Στον Βίο του αναφέρεται ότι οι εχθροί ήταν Άβαροι, οι οποίοι όμως μετά το 626 δεν αναφέρονται πια. Επομένως, λέει ο Σοφιανός οι εχθροί Άραβες (Σαρακηνοί πειρατές).

      Το ζήτημα της εθνικότητας των εχθρών έχει προβληματίσει τους ιστορικούς, διότι οι πειρατές, ερχόμενοι από τον Παγασητικό Κόλπο, δεν μπορούσαν να απομακρυνθούν τόσο πολύ από τη θάλασσα όπου είχαν δέσει τα πλοία τους. Ίσως ήταν Σλάβοι, ερχόμενοι από τον Βορά.

      Ο Νικόλαος, μη μπορώντας να αντιμετωπίσει στην πεδιάδα της Λάρισας τους εισβολείς, λόγω του επίπεδου του εδάφους, επέλεξε να τους αντιμετωπίσει στο Τέρνοβο όρος, δηλαδή στη σημερινή Μελούνα του Τυρνάβου, περιοχή η οποία ήταν πιο πρόσφορη για την αντιμετώπισή τους, καθώς θα μπορούσε να οχυρωθεί εκεί.

     Η σύγκρουση των ελληνικών δυνάμεων με τις δυνάμεις των εισβολέων δεν είχε ευνοϊκό αποτέλεσμα για τον ταξίαρχο Νικόλαο. Οι εισβολείς έχοντας, οπωσδήποτε, υπέρτερες δυνάμεις επιβλήθηκαν στις δυνάμεις του Νικολάου, με αποτέλεσμα να ηττηθεί. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος, για να αποφύγει την αιχμαλωσία, τράπηκε σε φυγή με τους αξιωματικούς του προς τους λόφους των Βουναίνων, όπου όμως σύντομα αιχμαλωτίστηκε με τους ακολούθους του.

     Στον τόπο του μαρτυρίου του ανεγέρθηκε, άγνωστο πότε ο ναός του και σύντομα ακολούθησαν και άλλοι ναοί προς τιμήν του στις περιοχές της Αγιάς, των Τρικάλων, του Αλμυρού, και εκτός της Θεσσαλίας, στη Φθιώτιδα, στην Ευρυτανία και στην μακρινή Άνδρο, όπου στον ναό του Αγίου Νικολάου των Μύρων σώζεται η κάρα του αγίου Νικολάου του νέου, του εν Βουναίνη. Την ημέρα της εορτής του (8 Μαΐου) πλήθος κόσμου συρρέει στον ναό του, για να ανάψει ένα κερί και να ζητήσει τη βοήθειά του, από τα χωριά της Καρδίτσας και της Λάρισας.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Δημήτριος Ζ. Σοφιανός, Άγιος Νικόλαος ο εν Βουναίνη. Ανέκδοτα αγιολογικά κείμενα. Ιστορικαί ειδήσεις περί της μεσαιωνικής Θεσσαλίας (Ι΄ αιών), διατριβή επί διδακτορία, Βιβλιοθήκη Σοφίας Ν. Σαριπόλου, εν Αθήναις 1972.

Μαρία Βουβούση – Φιλόλογος, Msc.: Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Τουρισμού και Πολιτισμού, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Μsc.: Επιστήμες της Εκπαίδευσης και της Διά Βίου Μάθησης, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.