ΕΝΑΣ ΠΟΡΤΟΦΟΛΑΣ ΣΤΗ ΛΑΡΙΣΑ ΤΟ 1668 ΣΤΗΝ ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ ΣΟΥΛΤΑΝΟΥ ΜΕΧΜΕΤ Δ΄

Της Μαρίας Βουβούση

Είναι γνωστό ότι το 1668-1669 ο τουρκοβενετικός πόλεμος της Κρήτης είναι στην τελευταία φάση του. Επειδή οι Βενετοί κυριαρχούν στο ανατολικό Αιγαίο, τα τουρκικά πλοία δυσκολεύονται να περάσουν από εκεί και ο σουλτάνος Μεχμέτ Δ΄ επιθυμεί να πληροφορείται τα νέα γρήγορα και χωρίς καθυστέρηση. Γι’ αυτό, μετέφερε προσωρινά την έδρα του στη Λάρισα, καθώς στο λιμάνι του Βόλου τα τουρκικά πλοία προσέγγιζαν με ευκολία.
Ερχόμενος στη Λάρισα, τον ακολούθησαν οι πρεσβευτές των ευρωπαϊκών χωρών που εκπροσωπούσαν τη χώρα τους στην Κωνσταντινούπολη. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνεται και ο Γάλλος HayeVantelet, τον οποίο ακολούθησε στο ταξίδι μέχρι την πόλη μας ο κληρικός RobertdeDreux, ο οποίος περιέγραψε, αργότερα, το ταξίδι αυτό και μας δίνει πληροφορίες και για τη Λάρισα του 1668.


Ο RobertdeDreux κάνει ιδιαίτερο λόγο στη συνήθεια του Μεχμέτ Δ΄ να ασχολείται με το κυνήγι, διοργανώνοντας πραγματικές εκστρατείες στα θεσσαλικά βουνά. Οι κάτοικοι της περιοχής πολιορκούσαν έναν λόφο και θορυβούσαν για να τρομάξουν τα ζώα, τα οποία, στη συνέχεια, ανέβαιναν στην κορυφή του λόφου όπου σε στεκόταν σε μία εξέδρα ο σουλτάνος έτοιμος για να τα σημαδέψει. Από τις σωζόμενες ενθυμήσεις προκύπτει ότι ο Μεχμέτ έφτασε μέχρι τη Δυτική Θεσσαλία για να ικανοποιήσει το πάθος του αυτό.
Από τον ερχομό του στη Λάρισα έχουν καταγραφεί δύο ενδιαφέροντα γεγονότα από τα οποία το ένα είναι τραγικό και αφορά την δολοφονία του ευεργέτη του σουλτάνου και το άλλο έναν πορτοφολά.
Όπως αναφέρει ο RobertdeDreux, κάποια μέρα ο Μεχμέτ κατευθύνθηκε προς την περιοχή της Αγιάς, με όλη τη συνοδεία του, για να διοργανώσει την κυνηγετική εκστρατεία του. Περνώντας όμως από το έλος Καρατσΐρι (Νεσωνίδα), στα αριστερά του σημερινού Ομορφοχωρίου, το άλογό του γλίστρησε και έπεσε μέσα στο έλος, το οποίο είχε πολύ νερό. Θα πνιγόταν εάν δεν επενέβαινε ένας Έλληνας που βοσκούσε το κοπάδι του εκεί κοντά και γνώριζε το έλος καλά. Έτρεξε και έσωσε τον σουλτάνο. Αυτός, όμως, αντί να τον ανταμείψει για τη σωτηρία του, διέταξε να τον αποκεφαλίσουν. Απορημένος ο αρχιμουφτής είπε στον Μεχμέτ ότι έπρεπε να κάνει ένα μεγάλο δώρο στον σωτήρα του κι εκείνος απάντησε ότι δεν δεχόταν να θεωρεί ως σωτήρα αυτόν τον βοσκό. Αφού κάποια μέρα θα πέθαινε, τι αργά τι τώρα, το ίδιο είναι!!.
Ο πορτοφολάς έδρασε τη μέρα της άφιξης του σουλτάνου στη Λάρισα, όπως μας πληροφορεί μία σχετική ενθύμηση, στις 3 Οκτωβρίου του 1668. Ήταν μεγάλο γεγονός για τη Λάρισα η επίσκεψη του σουλτάνου της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Πολύς κόσμος συγκεντρώθηκε για να τον δει. Προφανώς η συγκέντρωση έγινε στο κέντρο της πόλης ο κόσμος που είχε συγκεντρωθεί ήταν πολύς και δημιουργήθηκε μεγάλος συνωστισμός. Ευκαιρία για να δράσει ο πορτοφολάς. Είχε βάλει στο μάτι του τη σακούλα, το πορτοφόλι δηλαδή της εποχής που είχαν στη ζώνη τους οι άντρες.
Ο κάτοχος της σακούλας-πορτοφολιού προσηλωμένος στο θέαμα και σπρωχνόμενος, μάλλον,από άλλους περίεργους, δεν κατάλαβε πώς ο κλέφτης του αφαίρεσε ολόκληρη τη σακούλα. Όταν το αντιλήφθηκε ήταν πια αργά. Πικραμένος καταχώρησε, με τα λίγα γράμματα που ήξερε, το πρωτάκουστο αυτό γεγονός σε κάποιο εκκλησιαστικό βιβλίο διαιωνίζοντας έτσι το πάθημά του: «Εν έτει 1668 εν μινήΩκτώβρη εις τας ε, ημέρα Σαβατωεσεβη [εισήλθε] ω σουλτάνΜεεμέτης στη Λαρσω [Λάρισα] και με έκλεψαν εις τω αλαή [πλήθος] τη σακουλα μου με σ…ώ και την Πέμπτη εσεβηστωΤσιαρσή [αγορά]».
Να, λοιπόν, που οι πορτοφολάδες δεν δραστηριοποιούνται μόνο σήμερα.

Μαρία Βουβούση, Φιλόλογος,
Ms Σχεδιασμόςκαι ανάπτυξη τουρισμού και πολιτισμού, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Μs Επιστήμες της εκπαίδευσης και της δια βίου μάθησης, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας