Υπερψηφίστηκε από την ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου η εισήγηση της Σοφίας Σακοράφα για το ευρωμεσογειακό πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας PRIMA

Εγκρίθηκε από την ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με συντριπτική πλειοψηφία (93.5%) το Eυρωμεσογειακό Πρόγραμμα PRIMA (Partnership for Research and Innovation in the Mediterranean Area)  που εισηγήθηκε η ανεξάρτητη ευρωβουλευτής Σοφία Σακοράφα.

Το PRIMA προβλέπει συνεργασία της ΕΕ με γειτονικές χώρες της Μεσογείου, αφορά στην έρευνα και την καινοτομία και εστιάζει στην προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος της έλλειψης τροφής και νερού σε περιοχές της Μεσογείου.

Συνολικά  19 χώρες, 11 κράτη μέλη της ΕΕ και 8 τρίτες μεσογειακές χώρες, μετέχουν από κοινού στην πρωτοβουλία, με συνολικό προϋπολογισμό 440 εκ. (κοινοτική συνεισφορά 220 εκατομμυρίων ευρώ και ισόποση συνεισφορά των συμμετεχόντων)

Πρόκειται για την πρώτη εταιρική σχέση της ΕΕ που αφορά αποκλειστικά σε συμπράξεις μεταξύ δημοσίων φορέων (πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα, τεχνολογικά ιδρύματα κλπ) και επικεντρώνεται σε συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή.

Σκοπός του PRIMA είναι η υλοποίηση ενός κοινού προγράμματος για την ανάπτυξη και την υιοθέτηση καινοτόμων και ολοκληρωμένων λύσεων για τη βελτίωση της απόδοσης, της ασφάλειας, της προστασίας και της βιωσιμότητας των συστημάτων γεωργικών προϊόντων διατροφής και της παροχής και διαχείρισης των υδάτων στην περιοχή της Μεσογείου.

Το PRIMA αποτελεί μία από τις σπάνιες προσπάθειες επιστημονικής διπλωματίας της ΕΕ, που μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση του αναγκαστικού εκπατρισμού των κατοίκων της Μεσογείου.

Το τελικό κείμενο που υπερψηφίστηκε, μετά τις διαπραγματεύσεις υπό την ευθύνη της εισηγήτριας, προβλέπει την αποκλειστική εστίαση του PRIMA σε εφαρμογές πολιτικού και μη στρατιωτικού χαρακτήρα, την αναγνώριση του ανθρώπινου δικαιώματος για πρόσβαση σε ασφαλές και καθαρό πόσιμο νερό, το σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και την εξασφάλιση διαφανούς διακυβέρνησης, διαχείρισης και εφαρμογής του.

Η κοινοτική χρηματοδότηση προς την Ελλάδα ανέρχεται σε 10 εκατομμύρια ευρώ. Για την ισόποση εθνική συμμετοχή προβλέπεται και η δυνατότητα εισφοράς σε υπηρεσίες και σε είδος.  

Κλείνοντας την εισήγησή της στην ολομέλεια η κα Σακοράφα υπογράμμισε: «Το PRIMA είναι ίσως μια μικρή ακτίδα φωτός, κατά την άποψή μου μια μικρή νίκη. Ωστόσο δεν μπορώ παρά να υπογραμμίσω το αυτονόητο. Το φαινόμενο της μετανάστευσης λόγω της κατάστασης στην περιοχή έχει τέτοιες διαστάσεις, που τέτοιες πρωτοβουλίες είναι σίγουρα αναγκαίες, πλην όμως σταγόνα στον ωκεανό σε σύγκριση με το μέγεθος του προβλήματος. Χρέος μας είναι να υποστηρίξουμε μια μακροπρόθεσμη, ολοκληρωμένη, συντονισμένη και ανθρωποκεντρική στρατηγική και μια κοινή πολιτική μετανάστευσης».

Ακολουθούν το πλήρες κείμενο της αρχικής εισήγησης και της τελικής ομιλίας της κας Σακοράφα.

Αρχική εισήγηση της Σοφίας Σακοράφα στην ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου

“Aγαπητοί συνάδελφοι,

Με ιδιαίτερη ικανοποίηση εισηγούμαι μετά από 6 μήνες εντατικής αλλά ταυτόχρονα δημιουργικής συλλογικής δουλειάς της διαπραγματευτικής ομάδας της ITRE, σε συνεργασία με τη Μαλτέζικη Προεδρία και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την υιοθέτηση της ευρωμεσογειακής εταιρικής πρωτοβουλίας PRIMA.

Πρόκειται για την πρώτη εταιρική σχέση με νομική βάση το άρθρο 185 της Συνθήκης, που αφορά σε συμπράξεις μεταξύ δημοσίων φορέων, επικεντρώνεται σε συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, αυτή της Μεσογείου και περιλαμβάνει τη συμμετοχή γειτονικών χωρών της ΕΕ.

19 συνολικά χώρες, 11 κράτη μέλη, 3 συνδεδεμένες και 5 τρίτες χώρες, μετέχουν από κοινού, στο πλαίσιο του Ορίζοντα 2020, στην πρωτοβουλία, με κοινοτική συνεισφορά 220 εκ. ευρώ και ισόποση συνεισφορά των συμμετεχόντων.

Με 10ετή ορίζοντα υλοποίησης το PRIMA φιλοδοξεί να προωθήσει μία πληρέστερη ενσωμάτωση σε επιστημονικό, διαχειριστικό και οικονομικό επίπεδο των χωρών της Μεσογείου,  στους τομείς των συστημάτων γεωργικών προϊόντων διατροφής και παροχής και  διαχείρισης του νερού.

Πιο συγκεκριμένα, ο γενικός σκοπός του PRIMA είναι η υλοποίηση ενός κοινού προγράμματος για την ανάπτυξη και την υιοθέτηση καινοτόμων και ολοκληρωμένων λύσεων για τη βελτίωση της απόδοσης, της ασφάλειας, της προστασίας και της βιωσιμότητας των συστημάτων γεωργικών προϊόντων διατροφής και της παροχής και διαχείρισης των υδάτων στην περιοχή της Μεσογείου.Γενικός σκοπός, απόλυτα συμβατός  με τους προσφάτως εγκριθέντες στόχους των ΗΕ αλλά  και την επικείμενη στρατηγική της ΕΕ για την αειφόρο ανάπτυξη.  

Ο γενικότερος στόχος του είναι να συμβάλει στη βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς οικονομική ανάπτυξη στο πλαίσιο της ευρωμεσογειακής εταιρικής σχέσης, ενώ ο ειδικός του στόχος συνίσταται στον συντονισμό, την ενίσχυση, τη διεύρυνση και την ευθυγράμμιση των, επί του παρόντος, κατακερματισμένων εθνικών προγραμμάτων έρευνας και καινοτομίας στον τομέα των συστημάτων γεωργικών προϊόντων διατροφής και παροχής και διαχείρισης των υδάτων,  στο πλαίσιο μιας πολυπαραγοντικής, πολυδιάστατης και ολοκληρωμένης προσέγγισης.

Αγαπητοί συνάδελφοι,

Όλοι γνωρίζουμε ότι οι στρατιωτικές επεμβάσεις, οι ένοπλες συγκρούσεις, η πολιτική αστάθεια, η αλλαγή του κλίματος, η μη βιώσιμη διαχείριση των πόρων και η ραγδαία αύξηση του πληθυσμού είναι οι πιο κρίσιμοι παράγοντες που συμβάλλουν στη μετανάστευση.

Η πρόσβαση σε τροφή και νερό και υπηρεσίες αποχέτευσης είναι υψίστης πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής σημασίας στην περιοχή και αποτελούν καθοριστικές και αλληλένδετες προκλήσεις σε αυτόν τον τομέα.

Για το λόγο αυτό το PRIMA αποτελεί εξ’ αντικειμένου μία από τις σπάνιες προσπάθειες επιστημονικής διπλωματίας της ΕΕ, που μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση και του αναγκαστικού εκπατρισμού των κατοίκων της Μεσογείου.

Τόσο προσωπικά ως εισηγήτρια, όσο και οι συνάδελφοί μου σκιώδεις εισηγητές, προσπαθήσαμε σε εξαιρετικά ασφυκτικές χρονικές προθεσμίες να συμβάλουμε στη βελτίωση ενός καλού αρχικού κειμένου με τροπολογίες που κυρίως επικεντρώθηκαν στα εξής ζητήματα:

-στην αποκλειστική εστίαση του PRIMA σε εφαρμογές πολιτικού και μη στρατιωτικού χαρακτήρα,

-στο σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων,

-στην αναγνώριση του ανθρώπινου δικαιώματος για πρόσβαση σε ασφαλές και καθαρό πόσιμο νερό και σε στοιχειώδεις εγκαταστάσεις αποχέτευσης,

- στην ανταπόκριση στα αιτήματα των πολιτών της περιοχής συμβάλλοντας  στη βελτίωση της απόδοσης, της ασφάλειας, της προστασίας και της βιωσιμότητας των συστημάτων γεωργικών προϊόντων διατροφής και της ολοκληρωμένης παροχής και διαχείρισης νερού,

- στην υποστήριξη όλων των τύπων δραστηριοτήτων έρευνας και καινοτομίας για προώθηση έργων ευρέος φάσματος τεχνολογικής ετοιμότητας και εξασφάλιση κατάλληλης ισορροπίας μεταξύ μικρών και μεγάλων σχεδίων,

- στην ενίσχυση μιας δίκαιης και ισορροπημένης γεωγραφικής συνεργασίας στο πλαίσιο της ευρωμεσογειακής εταιρικής σχέσης,

- στην αποτροπή συμμετοχής εξωτερικών και εσωτερικών λαθρεπιβατών με τη θέση συγκεκριμένων προϋποθέσεων και επαρκών δεσμεύσεων,

- στην ενδυνάμωση του ανοικτού χαρακτήρα για όσες χώρες θέλουν να συμμετάσχουν και

- στην εξασφάλιση διαφανούς διακυβέρνησης, διαχείρισης και εφαρμογής του.

Αγαπητοί συνάδελφοι,

Ανοίγοντας τη συζήτηση θέλω να επισημάνω ότι η κοινή προσπάθεια μεταξύ των θεσμικών οργάνων, της Επιτροπής, του Συμβουλίου και ειδικότερα της Μαλτέζικης Προεδρίας που έθεσε το PRIMA ως πρώτη της προτεραιότητα στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας, αλλά και των πολιτικών ομάδων εξελίχθηκε σε ένα εξαιρετικό κλίμα συνεργασίας που επέτρεψε την εξεύρεση των βέλτιστων δυνατών συμβιβασμών και την έγκαιρη ολοκλήρωση της διαδικασίας.

Σας ευχαριστώ”

Τελική ομιλία της Σοφίας Σακοράφα πριν την ψηφοφορία.

“Aγαπητοί συνάδελφοι,

Eίμαι ικανοποιημένη γιατί δίνουμε σάρκα και οστά σε μία σπάνια απόπειρα επιστημονικής διπλωματίας της ΕΕ, της πρώτης εταιρικής σχέσης που αφορά σε συμπράξεις δημοσίων φορέων, επικεντρώνεται στη Μεσόγειο με τη συμμετοχή γειτονικών χωρών της ΕΕ.

Το PRIMA είναι ίσως μια μικρή ακτίδα φωτός, κατά την άποψή μου μια μικρή νίκη. Ωστόσο δεν μπορώ παρά να υπογραμμίσω το αυτονόητο. Το φαινόμενο της μετανάστευσης λόγω της κατάστασης στην περιοχή έχει τέτοιες διαστάσεις, που τέτοιες πρωτοβουλίες είναι σίγουρα αναγκαίες, πλην όμως σταγόνα στον ωκεανό σε σύγκριση με το μέγεθος του προβλήματος.

Χρέος μας είναι να υποστηρίξουμε μια μακροπρόθεσμη, ολοκληρωμένη, συντονισμένη και ανθρωποκεντρική στρατηγική και μια κοινή πολιτική μετανάστευσης. Μια πολιτική που θα αντιμετωπίσει τις γενεσιουργές αιτίες, για τις οποίες φέρει ευθύνη και η ΕΕ, απέναντι στο φοβικό και αναποτελεσματικό μοντέλο μιας Ευρώπης που οχυρώνεται πίσω από τείχη, φράκτες και συρματοπλέγματα.

Μια κοινή πολιτική που θα βασίζεται στις αρχές της  πραγματικής αλληλεγγύης, της δίκαιης κατανομής των ευθυνών, θα εγγυάται το σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων και θα  σέβεται το πνεύμα και το γράμμα των Διεθνών Συνθηκών.

Σας καλώ να υπερψηφίσετε την έκθεση. Η αίσια και ταχεία ολοκλήρωση των εργασιών μας θα επιτρέψει να ολοκληρωθούν εγκαίρως οι ενδο-ενωσιακές ενέργειες και η σύναψη των διεθνών συμφωνιών με όσες χώρες απαιτείται. Έτσι επιτυγχάνεται ο συλλογικός στόχος, να τεθεί δηλαδή το PRIMA σε πλήρη επιχειρησιακή εφαρμογή από 1-1-2018.

Σας ευχαριστώ”

Σχετικός σύνδεσμος εδώ