Σέρρες: Σαν να ήταν χθες…έθιμα και κάλαντα

Οι γλυκές φωνές των παιδιών και οι βροντερές των παλληκαριών συνέθεταν το κυρίαρχο έθιμο την παραμονή των Χριστουγέννων, τα κάλαντα, που τραγουδούσαν σε όλο το Ν.Σερρών το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων στα στενάκια και τις γειτονιές όπου αντηχούσαν με γλυκούς ήχους.

Χρόνια πολλά πριν, μόνο άντρες τραγουδούσαν τα κάλαντα που επιτρεπόταν να κυκλοφορούν το ξημέρωμα και νωρίς το πρωί, διευκρίνισε , μιλώντας σήμερα στην ΕΡΤ Σερρών η Πρόεδρος του Λυκείου Ελληνίδων Στέλλα Ελευθεριάδου που μίλησε για τα έθιμα των ημερών και τα κάλαντα πριν από χρόνια στην πόλη και στο Νομό Σερρών.
Σε περιοχές του Νομού Σερρών ιδίως όπου υπήρχαν ντόπιοι πληθυσμοί, κυρίως στη Νιγρίτα αλλά και τα νταρνακοχώρια δύο με τρεις τα ξημερώματα παρέες κυρίως παλληκαριών με μαγκούρες στα χέρια από κλαδιά σουρβιάς, ένα άκαρπο θάμνο, χτυπούσαν τις πόρτες για να τους ανοίξουν οι νοικοκυραίοι και να πούνε τα κάλαντα.

Η μαγκούρα συμβόλιζε το ραβδί που κρατούσε ο Ιωσήφ πηγαίνοντας στη Βηθλεέμ. Χτυπούσαν την πόρτα και σούρβα – σούρβα έλεγαν τα κάλαντα, ακουμπούσαν με τις μαγκούρες τα πρόσωπα των νοικοκυραίων δίνοντας ευχές για δύναμη όπως δυνατή ήταν και η μαγκούρα σουρβιάς που κρατούσαν. Παράλληλα προσαρμόζανε τους στοίχους στα κάλαντα για κάθε μέλος της οικογένειας και έδιναν ευχές ανάλογα στην ιδιότητά τους. Οι ιδιοκτήτες του σπιτιού τους κερνούσαν με χειροποίητα καλούδια δίνοντας ευχές για υγεία και ευημερία.
Ανήμερα των Χριστουγέννων το χοιρινό ήταν το κυρίαρχο πιάτο στο τραπέζι, αφού κάθε σχεδόν σπίτι είχε ένα γουρουνάκι το κρέας του οποίου θα τάιζε την οικογένεια για πολλούς μήνες. Την παραμονή πριν καθίσει η οικογένεια στο τραπέζι με τα νηστίσιμα φαγητά στολίζανε το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι και στο τελείωμα βάζανε τη λεγόμενη αράχνη, που με μεγάλη μαεστρία ξετύλιγε η οικοδέσποινα και συμβόλιζε τις αράχνες στη φάτνη του Χριστού.

Δέσποινα Γιαννακίδου

ΠΗΓΗ ert.gr